DR. VEYSİ SEVİĞ
veysi.sevig@ito.org.tr
Vergi kaçakçılığı suçları ile ilgili kavuşturma şartı Vergi Usul Kanunu’nun “Bazı Kaçakçılık Suçlarının Cezalandırılmasında Usul” başlıklı 367. maddesinde yer almıştır. Söz konusu madde hükmü uyarınca;
“Yaptıkları inceleme sırasında 359’uncu maddede yazılı suçların işlendiğini tespit eden Vergi Müfettişleri ve Vergi Müfettiş Yardımcıları tarafından ilgili rapor değerlendirme komisyonunun mütalaasıyla doğrudan doğruya ve vergi incelemesine yetkili olan diğer memurlar tarafından ilgili rapor değerlendirme komisyonunun mütalaasıyla vergi dairesi başkanlığı veya defterdarlık tarafından keyfiyetin Cumhuriyet başsavcılığına bildirilmesi mecburidir.
359’uncu maddede yazılı suçların işlendiğine sair suretlerle ıttıla hasıl eden Cumhuriyet başsavcılığı hemen ilgili vergi dairesini haberdar ederek inceleme yapılmasını talep eder.”
Kamu davasının açılması, inceleme neticesinin Cumhuriyet başsavcılığına bildirilmesine talik olunur.
Maddede yer alan kavuşturma şartının kabul edilmesinde ki amaç, vergi kaçakçılığı suçunu oluşturan eylemlerin teknik bilgiyi gerektirmesidir. Yasa koyucu bu eylemlerin uzman olan kişiler tarafından bir inceleme yapılmadan ceza yargıcının önüne çıkarılmasını sakıncalı bulduğundan böyle bir hüküm koymuştur.
Madde hükmünde yer aldığı üzere söz konusu suçların işlendiğini tespit eden vergi müfettişleri ve vergi müfettiş yardımcıları tarafından ilgili rapor değerlendirme komisyonunun mütalaasıyla doğrudan doğruya keyfiyetin Cumhuriyet başsavcılığına bildirilmesi mecburidir. Buna göre öncelikle suçların işlendiğine yönelik rapor değerlendirme komisyonunun mütalaasının bulunması ve bildirimin vergi müfettişleri ve vergi müfettiş yardımcıları tarafından doğrudan yapılması gerekmektedir.
Dolayısıyla rapor değerlendirme komisyonunun mütalaasının bulunmaması ve/veya bildirimin vergi müfettişleri ve vergi müfettiş yardımcıları tarafından değil bağlı oldukları kurumlarca (Daire Başkanlıkları, Vergi Denetim Kurulu, Hazine ve Maliye Bakanlığı vb.) yapılması muhakeme şartının oluşmasına engel teşkil edecektir.
Diğer taraftan söz konusu suçların işlendiğinin vergi incelemesine yetkili olan diğer memurlar tarafından tespit edilmesi halinde suçların işlendiğine yönelik ilgili rapor değerlendirme komisyonunun mütalaasının bulunması ve bildirimin vergi dairesi başkanlığı veya defterdarlık tarafından yapılması gerekmektedir. Dolayısıyla ilgili rapor değerlendirme komisyonunun mütalaasının bulunmaması ve/veya bildirimin doğrudan doğruya vergi incelemesine yetkili olan diğer memurlar tarafından yapılması muhakeme şartının oluşmasına engel teşkil edecektir.
Yargıtay bir kararında “Somut olay açısından; sanık hakkında 2009-2010 takvim yıllarında sahte fatura düzenlemek ve defter ve belgeleri ibraz etmemek suçları ile ilgili olarak Vergi Dairesi Başkanı adına Denetim Grup Müdürü vekili tarafından 27.12.20120 tarihli yazı ile doğrudan doğruya mütalaada bulunduğu, yukarıda bahsedildiği üzere 27.12.2010 tarihi itibariyle rapor değerlendirme komisyonunun mütalaasına zorunlu olduğu gözetilerek, durma kararı verilerek 213 Sayılı VUK’un 367’nci Maddesi gereğince usulüne uygun şekilde mütalaa alınıp dava şartı yerine getirildikten sonra yargılanmaya devamlı hüküm kurulması gözetilmemesi,
Yasaya aykırı, sanığın temyiz itirazları bu itibarla yerinde görüldüğünden sair yönleri incelenmeyen hükümleri bu sebepten dolayı bozulmasına” şeklinde karar verilmiştir.
Vergi Usul Kanunu’nun 364’ncü maddesi uyarınca vergi cezalarını gerektiren olaylar vergi dairelerince veya yoklamaya ve vergi incelemesine yetkili olanlar tarafından tespit olunur. Yoklama ve vergi incelemesi sırasında rastlanan vergi cezasını gerektirici olayların, raporlarda gösterilmesi, delillerin kaybolması ihtimalinin bulunduğu hallerde bunların tutanakla tespit edilmesi mecburidir.
Kaynak: İTO Haber - [Köşe Yazısı] Dr. Veysi Seviğ: "Özel nitelikte bozma kararı" (itohaber.com)